zaterdag 17 december 2022 – 15.00 uur

Marja Bon en het Rietveld Ensemble  
Nancy Braithwaite – klarinet
Elisabeth Perry – viool
Richard Wolfe – altviool
Mattias Naegele – cello
Marja Bon – piano
Alban Berg, Schnittke, Beethoven

Op zaterdag 17 december om 15.00 uur neemt de pianiste Marja Bon het Rietveld ensemble mee naar ‘t Mosterdzaadje. Daar dompelen topmusici het publiek in de muziek van Alban Berg, Alfred Schnittke en Ludwig vanBeethoven. Te gast zijn: Nancy Braithwaite- klarinet, Elisabeth Perry – viool, Richard Wolfe – altviool en Mattias Naegele – cello. Uitgevoerd wordt o.a. het Pianokwintet van Alfred Schnittke.

Nancy Braithwaite
en Marja Bon

Het Rietveld Ensemble is een kamermuziekgroep bestaande uit de beste musici met een internationale achtergrond, gevestigd in Utrecht. De leden zijn conservatorium docenten, solisten en hoofdrolspelers van grote Nederlandse orkesten, waaronder Elisabeth Perry, concertmeester van het Radio Filharmonisch Orkest en vakdocent viool aan het Utrechts Conservatorium, Richard Wolfe, aanvoerder altviool van het Nederlands Kamerorkest en docent altviool aan de conservatoria van Amsterdam en Utrecht, Matthias Naegele, internationaal cellosolist en kamermusicus en Nancy Braithwaite, vakdocent klarinet en kamermuziek aan het Rotterdams Conservatorium. De naam van het ensemble is geïnspireerd op de bekende Nederlandse architect en ontwerper Gerrit Rietveld (1888-1964) die in Utrecht woonde en werkte. Een groot deel van het repertoire voor het Rietveld Ensemble is tijdens zijn leven geschreven.

De pianiste Marja Bon die vanaf het ontstaan van ‘t Mosterdzaadje in 1983 altijd betrokken is gebleven schreef over dit programma de volgende tekst:

“Kan ik stellen dat u dit programma als modern ervaart?
Dat het Beethoven is waar u vertrouwd mee bent?
Kunnen wij u nieuwsgierig maken naar dit programma?

Tot 1980 zou ik het daarmee eens zijn. Ik ben klassiek opgevoed en reisde orkesten langs met Beethoven en Mozart pianoconcerten.
Maar vanaf de Schönberg Ensemble periode is mijn nieuwsgierig gegroeid, zijn mijn handen in septiemen gaan staan zo anders dan in harmonische grepen, worden mijn oren geprikkeld door de muziek uit het begin van de vorige eeuw. Is muziek van 110 jaar oud, de generatie van overgrootouders, nog modern te noemen? 
Het is wel de reactie van de organisatoren: daar vul ik mijn zaal niet mee! 
Daar heb ik me als organisator nooit iets van willen aantrekken…..ik blijf mijn liefde voor dat ‘moderne’ repertoire van ruim een eeuw oud overbrengen want wat is Berg rijk aan betoverende klanken die uit een mist van vraagtekens vanzelfsprekend tot heldere uitroeptekens de zaal in klinken.
Het is begin november. Na vele maanden rust neem ik het Beethoven trio als eerste ter hand. Mijn handen staan scheef, mijn vingers zijn stroef van het snoeien in herfstige tuinen. Mijn oren zijn te kritisch om de hakkende geluiden uit de vleugel te kunnen verdragen. Maar als ik Berg studeer stroomt elke klank fluisterend en glooiend, de Hauptstimme mag stralen, de Nebenstimme moet zich er onder mengen. En dan speel ik alles nog zonder de anderen, het lijkt al zo compleet….bij de eerste repetities samen schrik ik me elke keer een hoedje. Ik weet wat er moet klinken en zeker hoe ik het wil horen. Begin december gaan we samen repeteren, alle melodieën als één Hauptstimme door de verschillende instrumenten voeren, de Nebenstimme ondergeschikt maken. 
Wat betreft de 4 Stücke van Berg: het zijn hele korte sfeer stukjes, bijna zo kort als Webern nodig had in zijn composities. Ik sta erbij stil dat deze componisten door de bossen wandelden en luisterden naar ruisende beken en kletterende druppels. Een crescendo staat soms op één noot: op een piano werkt één noot altijd als een diminuendo. Hoe doe je dat? Ik vind het zo fascinerend dat een componist zoiets bedenkt voor een piano en de uitvoerder het alleen maar met suggestie hoorbaar kan maken. Hoe hoorbaar? Ja dat blijft een vraag want een exact antwoord heb ik niet paraat, maar ik weet zeker dat het me lukt, ook op de piano. 
En dan kan ik u verklappen: voor mij kost het werken aan het voor u zo vertrouwde Beethoven repertoire uren en uren meer studie dan het repertoire waar je zulke gecompliceerde noten moet ‘vreten’ maar die zo vertrouwd zijn dat ik achterover kan leunen waar u door uw nieuwsgierigheid op het puntje van de stoel schuift. 
Schnittke verrast altijd, voor de musicus omdat de adem-lijnen zo vol spanning zitten, voor het publiek de herkenning van citaten die als lichtpuntjes verrassen.
We wensen u veel luister plezier.”
(MB)

Reacties zijn afgesloten.